Raznolikost drvenastih biljaka u urbanim parkovima Skoplja, Sjeverna Makedonija

Sažetak

Urbani parkovi su ključne komponente gradske zelene infrastrukture, pružajuči značajne koristi iz socijalne i ekološke perspektive. Urbani parkovi nude brojne ekosistemske usluge i pretstavljaju vitalni prostori za održavanje, očuvanje i poboljšanje urbanog biodiverziteta. Ovaj rad prikazuje rezultate analize urbane dendroflore u tri urbana parka u Skopju, Sjeverna Makedonija (Park Makedonija 1, Park Avionče i Park Žena Borac). Glavne analize, koje uključuju izračun indeksa biodiverziteta (alfa indeksi: Shennon, Simpson i Berger-Parker indeks, kao i Sorensen beta indeks), dopunjene su multivarijatnim analizama urbane dendroflore. Te analize obuhvaćaju vrstu vegetacije (drveće ili grmlje), podrijetlo vrsta (autohtone ili alohtone), brojnost invazivnih vrsta, prisutnost dominantnih vrsta, te prisutnost zimzelenih ili listopadnih i četinjaće ili širokolisnih vrsta. Na temelju vrednosti indeksa biodiverziteta može se zaključiti da niti jedan od istraživanih parkova nije značajan s aspekta bioraznolikosti. Alfa indeksi ukazuju na negativan utjecaj na biološku raznolikost, dok Sorensen beta indeks pruža pozitivniji pogled, naglašavajući nedostatak značajne sličnosti među parkovima. Iako u istraživanim parkovima nema opasnosti od invazivnih drvenastih vrsta, zabrinjava prisutnost autohtonih vrsta, koja je na nedovoljnoj razini. Postoji jasna potreba za povećanjem biološke raznolikosti drvenastih vrsta u urbanim parkovima u Skoplju. Ključno je priretizirati urbano šumarstvo i integrirati pitanja biološke raznolikosti u proces planiranja i krajoobraznog oblikovanja urbanih parkova, kao i u njihovo kontinuirano održavanje, uključujući potrebnu zamjenu vegetacije. Uspostava praćenja indeksa biodiverziteta u urbanim parkovima kao standardne prakse, neophodna je za razumjevanje stvarnog stanja u urbanim parkovima i omogućavanje pravovremenih intervencija.